Inhoud
Wat is bidirectioneel laden?
Bidirectioneel betekent letterlijk in twee richtingen. In het geval van de elektrische auto gaat het dus om spanning die in twee richtingen gaat. De accu van de auto kan niet alleen geladen worden, maar kan ook spanning leveren naar een ander netwerk. Met een bidirectionele lader kan je dus opladen én ontladen.
Dit basisprincipe zien we al terug bij een aantal elektrische auto’s zoals de Kia EV6 die een complete tent van verlichting kan voorzien tijdens het kamperen bijvoorbeeld. Bij bidirectioneel laden wordt dit echter veel groter, zoals we in de voorbeelden hieronder laten zien.
Vehicle to Everything (V2X)
Vehicle to Everything (afgekort tot V2X waar bij X alles kan zijn) is de parapluterm voor bidirectioneel laden, waarbij de accu van de auto elk netwerk van stroom kan voorzien. Dat kan een woning, een gesloten stroomnetwerk of een gebouw zijn.
Vehicle to Grid (V2G)
Bij Vehicle to Grid gaat het voornamelijk om thuissystemen, waarbinnen de accu van de auto de stroomleverancier wordt. Met deze methode wordt de opgeslagen stroom uit de elektrische auto naar het netwerk gestuurd op het moment dat de vraag naar stroom groter is dan het aanbod.
Nadelen van bidirectioneel laden
Er zitten een aantal nadelen verbonden aan deze methode. Hierbij kun je denken aan het feit dat niet elke elektrische auto en elke laadpaal geschikt zijn om dit mogelijk te maken. Bidirectionele laadtechnologie is nog niet wijdverspreid. Ook is het zo dat het verrekenen van de stroomkosten lang niet altijd zo simpel is.
Het eerste nadeel is een kwestie van tijd. Het tweede nadeel kan opgelost worden met de juiste backofficesoftware en slimme meters die kunnen communiceren met de laadstations. Deze zijn al beschikbaar, maar hebben een upgrade nodig om registratie in twee richtingen mogelijk te maken.
Vehicle to Home (V2H)
Bij Vehicle to Home levert de accu van de EV uitsluitend aan je eigen woning. Vooral voor mensen met zonnepanelen is dit een ideale oplossing. Op het moment dat de meeste zonne-energie opgewekt wordt (midden op de dag) is de vraag naar stroom vaak het laagst. De beschikbare stroom kan dan opgeslagen worden in de accu van de auto, zodat deze de stroom kan leveren wanneer er meer elektriciteit gebruikt wordt en de zonnepanelen minder opleveren.
Ook voor mensen met een flexibel stroomcontract is dit aantrekkelijk, omdat je op die manier de stroom tijdens daluren op kunt slaan in de accu van de auto, die vervolgens kan leveren aan je woning wanneer de prijs hoger is.
Voordelen: elektrische auto als thuisbatterij
Je elektrische auto wordt dus in feite een thuisbatterij wanneer bidirectioneel laden gebruikt wordt. Dit is praktisch in veel situaties, omdat je overtollige energie kan opslaan. Mensen met PV-installaties zijn de grootste winnaars, zeker wanneer er ook nog slim geladen kan worden inclusief load balancing.
Met een thuisbatterij heb je daarnaast altijd een noodvoorziening en kun je opgewekte stroom opslaan op het moment dat de vraag naar stroom laag is of de prijs aantrekkelijk is. Zo kun je zelfs geld verdienen door de goedkoop geladen stroom terug te leveren aan het netwerk op het moment dat de prijs hoger is.
Een laatste voordeel is dat je als eigenaar van een elektrische auto niet meer hoeft te investeren in een thuisbatterij; daar rijd je namelijk al in.
Hier moet wel bij vermeld worden dat het aanbod aan elektrische auto’s en laadpalen die bidirectioneel kunnen laden op het moment van schrijven bijzonder klein is.
Ontvang offertes
Welke auto kan bidirectioneel laden?
Er zijn nog niet veel elektrische auto’s die bidirectioneel kunnen laden. Modellen zoals de Nissan Leaf, de Renault ZOE en de Mitsubishi Outlander PHEV zijn al wel in staat om bidirectioneel te laden. Je kunt ook de Hyundai bidirectioneel laden wanneer je een IONIQ hebt.
Volkswagen Group heeft aangekondigd dat vanaf medio 2022 alle modellen op het MEB-platform uitgerust zullen zijn met de technologie om ook te kunnen laden in twee richtingen, net als andere autofabrikanten zodat je straks ook bidirectioneel kunt laden met Volkswagen, Tesla, BMW en tal van andere grote automerken.
Welke laadpaal werkt nu al met bidirectioneel laden?
Bidirectioneel laden wordt op dit moment nog niet ondersteund in Nederland. Het wachten is vooral op laadpalen die deze nieuwe technologie mogelijk maken zodat V2X binnen korte tijd daadwerkelijk een optie wordt.
De grotere producenten van laadstations zijn nagenoeg allemaal aan het werk met de nieuwe technologie. Zo is de Quasar (2021) van het Spaanse Wallbox al voorbereid op bidirectioneel laden. De meeste slimme laadpalen kunnen aangepast worden naar bidirectionele laadpalen wanneer de auto hier ook voor geschikt is. De verwachting is dat er binnenkort meer bidirectionele laders op de markt komen.
Invloed van bidirectioneel laden op de accu
Bidirectioneel laden zal naar alle waarschijnlijkheid gevolgen gaan hebben voor de accu. Wat die gevolgen precies zijn, is nog niet duidelijk. De accu kan sneller slijten omdat er meer laadbeurten zijn bij laden in twee richtingen, maar tegelijkertijd is dit dé manier om een accu in optimale conditie te houden. De gevolgen worden op dit moment onderzocht, zodat hier een duidelijker antwoord op gegeven kan worden.
Verschil tussen een bidirectionele laadpaal en een slimme laadpaal
Het verschil tussen bidirectioneel laden en slim laden is bijzonder groot. Bij bidirectioneel laden gaat het om een laadsysteem waarbij de elektrische auto stroom kan leveren in plaats van uitsluitend zelf geladen te worden. Bij slim laden gaat het om een laadpaal die op een intelligente manier het laden aanstuurt.
Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan een laadpaal die het laden pas start op het moment dat het daltarief start of wanneer jij met je smartphone het laadproces op afstand start. Slim laden en bidirectioneel laden kunnen dus prima samen gebruikt worden, maar zijn twee compleet verschillende dingen.
Ook is het goed om dit niet te verwarren met dynamisch laden. Bij dynamisch laden (DLB ofwel Dynamic Load Balancing) gebruikt de laadpaal alleen de beschikbare stroom, zodat het laden van de EV geen storende factor wordt binnen het stroomnetwerk. Wordt er veel stroom gebruikt op een gegeven moment, dan gaat de laadpaal langzamer laden. Is er veel stroom beschikbaar, dan verhoogt de slimme laadpaal de dynamische laadsnelheid.
De ideale toekomst van het laden van elektrische voertuigen is een laadpaal die alle drie bovenstaande functies kan combineren tot een perfecte manier van zo goedkoop mogelijk laden en leveren én daarbij een belangrijke spil te zijn in het energienetwerk, ongeacht of dat thuis, op het werk of het volledige elektriciteitsnetwerk is.
